|
THEMA: anarchisme special Na 10 jaar durft infomania er mee op de proppen te komen: een
ANARCHISME SPECIAL: twee maanden focus op dat wat onterecht
als gekend verondersteld wordt en al te vaak stilzwijgend in het
midden drijft.
Geen verkondiging van anarchistische zekerheden maar een aanbod
dat hopelijk massa's inspiratie zal bieden aan al wie zich reeds door
anarchistische ideeën liet verleiden of voor wie daartoe bereid is.
|
maandag 07 november 2005 - 20u15
|
Anarchisme en organisatie
|
- Ludwig Glabeke
|
Geen handleiding over organisatie, maar aan de hand van concrete voorbeelden van Gentse anarchistische organisaties uit de laatste 25 jaar, geeft de inleider aan wat volgens hem werkt en niet werkt en waarom. Wat zijn de sterke en zwakke punten van de beweging in Gent nu?
|
|
· 'We gaan de beweging eens organiseren', ..." Verslag van de 2e infomania-lezing
door pinkje op Indymedia Oost-Vlaanderen
"Als iemand zegt, 'We gaan de beweging eens organiseren, dan is het prijs!'". Op maandag 7 november 2005 ging de tweede lezing in de Anarchisme-special door, in het Assez te Gent. Thema van de avond was "Anarchisme en Organisatie", ingeleid door 'oude rot' Ludwig Glabeke. " Geen handleiding over organisatie, maar aan de hand van concrete voorbeelden van Gentse anarchistische organisaties uit de laatste 25 jaar, geeft de inleider aan wat volgens hem werkt en niet werkt en waarom. Wat zijn de sterke en zwakke punten van de beweging in Gent nu?", zo werd er aangekondigd.
De avond werd geheel anders aangepakt dan de week ervoor (1), wat uiteraard de bedoeling was. Inleider Ludwig grabbelde enkele persoonlijke ervaringen bij elkaar, en liet het publiek op voorhand weten dat hij het niet zou hebben over de ideale maatschappelijke organisatie, noch over een afweging van de effectiviteit van verschillende organisatievormen, en dat het ook geen omvattend historisch overzicht zou worden. Het succes van bijvoorbeeld de talrijke Gentse kraakinitiatieven zou ook niet ter sprake komen. Wat overbleef was een persoonlijke, subjectieve selectie.
Anarchisme kan uiteraard niet zonder organisatie, en wordt in zijn ideale vorm omschreven als vrijwilligheid zonder hiërarchie, initiatief van onderop, zonder te vervallen in democratisch centralisme (waar de meeste andere (klein)linkse bewegingen zich telkenmale aan bezondigen.
In theorie zijn er geen belangentegenstellingen binnen de anarchistische beweging, is er geen machtsstrijd nodig, en is er altijd consensus mogelijk.
In de (Gentse) praktijk blijken er wel degelijk vaak persoonlijke sympathieën en antipathieën mee te spelen, blijkt de ene verbaler dan de andere, is er wel degelijk sprake van informeel leiderschap en worden bepaalde meningen opgedrongen, waarbij niet altijd de beste argumenten het halen. Dit is vaker het geval bij hooggegrepen, abstracte en veelomvattende projecten. Bij meer kleinschalige, concrete projecten haalt de anarchistische geest het van echte basisdemocratie het vaak wel.
Hierbij blijkt het hedendaagse Gent wel in een luxepositie te verkeren: er is een veelheid van initiatieven, met vele dwarsverbanden, en een diversiteit aan infrastructuur en ontmoetingsmogelijkheden. Wie zijn/haar ei niet kan leggen binnen een bepaald project of groepering, die hoeft niet (meer) uit de 'beweging' te stappen, maar stapt gewoon over.
HISTORISCH VOORBEELD NUMMER 1: Het Revolutionair Anarchisties Kollektief. (2)
Opgericht aan de Rijks Universiteit Gent, eind jaren '70. Een sappige uiteenzetting door Ludwig, die er zijn eerste stappen in het anarchisme zette.
Deze groepering had het stoutmoedige plan opgevat om terug meer eenheid en discipline binnen de versplinterde anarchistische beweging te brengen, en hiertoe werd het Archinov-platform grondig bestudeerd en bediscussieerd. (3) Er werden diverse 'cellen' opgericht (de Pollepel, de Visserij en de Krommen Ellenboog, naar analogie van de studentenkamers waar de discussies plaatsvonden), maar uiteindelijk liepen de unificatiepogingen met een sisser af. Vooral de aanwezigheid van enkele bikkelharde 'discussiemastodonten', zorgde voor een vroegtijdige dood van het project. Veel te veel gepalaber en bitter weinig actie was de eindbalans van het eerste RAK.
Enige jaren later werd het RAK opnieuw opgericht, en had het zelfs een tijdschrift (Paradoks). Het was in de tijd van de Pinksterlanddagen (NL) en de Dagen van de Anarchie (B), en de veelvuldige discussies rond het al dan niet gesubsidieerd willen worden via het Politiek Convent van de Univ.
HISTORISCH VOORBEELD NUMMER 2: De Libertaire Studiegroep Gent (1983-eind jaren '90?)). Deze groep slaagde erin diverse anarchistische geschriften te publiceren, en bracht ook een driemaandelijks tijdschrift, Perspectif, uit. Toch bleek het ook hier keihard knokken om met een kleine groep tot goeie resultaten te komen. De term 'micromacht' valt hier.
HISTORISCH VOORBEELD NUMMER 3: De Anarchistische Economische Gemeenschap, voorloper van het Anarchistisch Centrum ofte Assez, ontstaan in 1993. Vooraleer zij een uitstekende locatie vond in de Sparrestraat, was zij gevestigd in de Damstraat. De AEG werd opgesplitst in verschillende kernen, zoals VOKO (distributie van biologisch voedsel)(4), Kokerellen (actiekeuken) (5), Volxkeuken (iedere woensdagavond om 20u), Infokeuken (de voorloper van Infomania) (6) en de (enige!) ter ziele gegane Werkgroep Handvaardigheid.
Eén der redenen voor het succes van deze werkgroepen lag hem waarschijnlijk in de grote financiële autonomie die allen hadden, maar waar er in den beginne velen waren voor de Algemene Vergaderingen van de AEG-AC en weinigen voor de Werkgroepen, is er na 12 jaar precies een omgekeerde beweging aan de gang. Er is een reëel gevaar voor routine en en te ver afdrijven van elkander. De kaffee-functie in het Assez maakt dat er heel wat initatieven spontaan, 'aan den toog' ontstaan, maar houdt ook het gevaar in van een consumentalistische ingesteldheid, die bij momenten nog maar weinig te maken heeft met de oude 'spirit' van de beweging.
Ter afsluiting benadrukte Ludwig nogmaals het absolute belang van de onafhankelijkheid en zelfbedruipendheid van diverse anarchistische groepen, die de laatste jaren heel wat succes kenden te Gent, zoals daar ook nog zijn de Infotheek (7), de Anarchistische Boekenbeurs (vanaf nu tweejaarlijks) (8), of Smart Art.
Na een korte pauze (met opnieuw een standje van de infotheek), was het tijd voor een spervuur van vragen en opmerkingen, deze keer gemodereerd door F. Hieronder volgt een bondige opsomming van enkele van de frappantste oprispingen.
* Misschien wordt het wel eens tijd om ons minder te bekommeren om 'formele' organisaties, binnen de (onbestaande) 'beweging', maar het belang te erkennen van de vele informele groeperingen die her en der opduiken. En moeten we niet op onze hoede blijven voor 'overorganisatie'?
* Is er een vooruitgang merkbaar binnen de Gentse anarchistische 'scene', of is pessimisme op zijn plaats?
* Het anarchisme te Gent is wel heel actie- en projectgericht, maar besteed veel te weinig aandacht aan studieverdieping.
* Is het samenbrengen van anarchistische groepen te Gent wel nuttig, en is de einddoelstelling ervan samenwerking, of is 'elkaar leren kennen' al voldoende?
* Vele zichzelf benoemende 'anarchistische' bewegingen lijden onder de 'tyrannie van de structuurloosheid'. Andere bewegingen die zich niet expliciet als zodanig profileren, blijken in de realiteit wel vaak zeer anarchistisch te werken, en zijn bij momenten misschien wel veel efficiënter bezig. In dit verband viel niet alleen de werkgroep milieu van JNM, maar zelfs de basiswerkingen van de Chiro! Hier blijkt een anarchistische ingesteldheid vaak een vanzelfsprekendheid zonder dat dit een uitgesproken keuze is.
* Zijn jongeren van nature meer anarchistisch ingesteld dan ouderen? Zijn zij meer luisterbereid en minder geneigd elkander te overtroeven?
* Iemand van het publiek was een tijdje geleden naar Milaan getrokken en was daar overdonderd door een zeer uitgewerkte anarchistische 'alternatieve economie' die hij daar zag bij heel wat initiatieven. Was is er mis met een zelfbedruipendheid, zelfs een alternatieve inkomensverwerving voor verschillende geëngageerde individuen? In Gent is dit vaak een taboe, maar hier blijkt de noodzaak aan alternatieve inkomensverwerving dan ook minder groot, gegeven ons veel grotere sociale vangnet. Een rondvraag bij het aanwezige publiek maakte inderdaad duidelijk dat .. (!) % van de aanwezigen inderdaad kon rekenen op dop of ocmw vanwege vadertje staat, terwijl dit in Italië veel minder een vanzelfsprekendheid is. DIY wordt te Gent vaak wat minachtend bekeken, terwijl dit ons net hoopvol zou moeten kunnen stemmen.
* Mag het niet eens gedaan zijn met als anarchist steeds af te geven op de trotten, de groenen, etc? Kunnen we niet streven naar een anarchisme BINNEN de samenleving, zonder een absoluut (onmogelijk) streven naar zuiverheid?
Soit, er werden die avond weer heel wat interessante vragen opgeworpen, een ideale springplank voor wat meer 'studieverdieping' binnen de Gentse onbestaande 'beweging'???
Bij deze opnieuw een warme uitnodiging om rond bepaalde opgeworpen topics wat commentaar te leveren, bijv via dit medium. Want is drie uurtjes per thema per avond niet enorm weinig om echt eens 'diep' te kunnen gaan?
love & respect
uw verslaggever van dienst
pinkje
Noten:
(1) Het verslag van de eerste Anarchisme Special-avond vind je op
http://ovl.indymedia.org/news/2005/11/7366.php
(2) In 1990 werd een lijst met 'staatsgevaarlijke' bewegingen gepubliceerd, onder auspiciën van Gents oud-anarchist Johan Vandelanotte, toenmalig minister van Binnenlandse Zaken: "Het meest treffende voorbeeld hiervan is het RAK (Revolutionnair Anarchistisch Kollektief) dat reeds lang opgedoekt is, maar in haar hoogdagen liep de huidige minister van Binnenlandse Zaken Johan Vande Lanotte zelf in deze anarchistische kringen rond. En nu zou uitgerekend hij als bevoegde minister deze allang niet meer bestaande groep laten volgen. Ofwel kan het Vande Lanotte allemaal niet veel schelen wie de veiligheidsdiensten volgen en zet hij telkenmale zijn handtekening met de gedachte "als ze maar wat bezig zijn, ...". Ofwel is er een kompleet verouderde lijst aan de pers doorgespeeld."
Bron: http://users.skynet.be/slachtofferhulp.Antwerpen/politie/vs/anarchist.htm
(3) Ook Arshinov-platform genoemd. "In 1926, Makhno, the metalworker Piotr Arshinov (who had helped found Nabat), the Jewish woman guerrilla Ida Mett and other exiles of the Workers' Cause (Dielo Truda) group in Paris published a pamphlet titled Organizatsionnaia Platforma Vseobshchego Soiuza Anarkhistov: Proekt (Organisational Platform of the General Union of Anarchists: Draft).
We prefer the title the Organisational Platform of the Anarchist Communists, but it is more commonly known as the Organisational Platform of the Libertarian Communists, or simply the Platform. The text caused big waves through the international anarchist movement because of its call for tight internal discipline, for mutually-agreed unity of ideas and tactics within anarchist groups, and for the formation of a "general union of anarchists".
By union, the writers of the Platform meant a united political organisation rather than a trade union. As anarchist communists, they considered anarcho-syndicalism with its focus on industrial organising, to be "only one of the forms of revolutionary class struggle". Anarchist unions needed to be united with anarchist political groups, anarchist militia, and anarchist municipal soviets. The Platform emphasised the class struggle nature of anarchism, reminding militants that it was a workerist movement, but one that was not exclusively focussed on industry or the trade unions.
It called for ideological and tactical unity plus collective responsibility and a programme of revolutionary action. More controversially, it called for an "executive committee" to be formed within the general union of anarchists. But by executive committee, the writers of the Platform meant a task group of activists whose job it was to carry out tasks mandated by the union. "
Bron: http://www.anarkismo.net/newswire.php?story_id=1586®ion=international
(4) "Het VOKO is een groep mensen die om de drie maanden samen biologisch en vegetarisch voedsel bestellen bij een groothandel. Het bestellen, uitwegen en in de winkel zitten is allemaal vrij (-willigers) werk en gebeurt door de VOKO-leden. Om sociale redenen kopen we voedsel aan bij een nederlandse koöperatieve groothandel waar er geen bazen zijn en iedereen hetzelfde loon krijgt. Door de rechtstreekse aankoop en het vrijwilligerswerk blijft het biologisch eten voor iedereen betaalbaar. De drijfveren achter dit project zijn zowel sociaal als ecologisch." Bron: http://www.anarchie.be/voko/
(5) http://www.anarchie.be/kokkerellen/
(6) http://www.anarchie.be/infomania/
(7) http://www.anarchie.be/infotheek/
(8) http://users.pandora.be/aboekenbeurs/
(9) http://www.smartartmovement.org/postnuke/index.php
|
|
Programma
|
Kies een thema om het programma te doorbladeren. |
|