Antwerpen: klooster gekraakt door Anarchistische Bond
Open brief van het Anarchistisch Buurthuis 't Kievitje.
EEN VRIJE DAM
TEGEN KANTOORLAND.
Het Antwerps stadsbestuur, vastgoedmakelaars en de multinational Alcatel hebben de handen in elkaar geslagen om van de volkse Kievitwijk tussen de Carnotstraat en de Provinciestraat een Antwerpse versie van Manhattan te maken. Ze zijn volop in de weer om hun commerciële natte droom werkelijkheid te laten worden: een steriel economisch centrum met glinsterende hoogbouw, volgestouwd met kantoren, luxewinkels en exclusieve lofts voor bedrijfsmanagers en yuppies. Goed voor hun portefeuilles, een ramp voor de bewoners en het sociale leven van de Kievitwijk.
Het Antwerps bestuursakkoord van 2000 stond bol van mooie beloften. Eén van die beloften was de bouw van 4000 sociale woningen als antwoord op de stijgende huurprijzen en op de grote vraag naar goedkope woningen. Deze belofte bleek echter niet meer dan verkiezingspropaganda te zijn. In plaats van sociale woningen werd een nieuw Justitiepaleis gebouwd; wordt 't Eilandje in het noorden van Antwerpen herleid tot een afgeschermde zone met luxe-appartementen en dure lofts; en jaagt het stadsbestuur met haar maatregelen en planning, afgestemd op de gegoede middenklasse, de inwoners uit Antwerpen-Dam weg. Nu valt ook het laatste masker af: het stadsbestuur wil de problemen in de Kievitwijk oplossen door de volksbuurt te saneren en om te toveren tot een blits kantorenpark.
Vastgoedmakelaars speculeren al enkele jaren in de Kievitwijk. Daardoor staan nu meer dan 70 panden leeg en zijn 50 panden onbewoonbaar verklaard! Niet moeilijk dat de huurprijzen stijgen. De speculanten in de Kievitwijk hebben zich gespecialiseerd in het afzetten en uitzuigen van mensen zonder papieren en inwijkelingen, die vaak geen andere keuze hebben dan schandalige voorwaarden en huurprijzen te aanvaarden. De hele buurt staat trouwens onder verhoogde politiebewaking, wat uiteraard niet ten goede komt aan de sociale samenhang. Politierazzia's, deurwaarders en speciale 'overlast'-maatregelen vormen het regime waaronder de Kievitwijk kreunt. Bij deze problemen komt dan nog eens een officieel werkloosheidscijfer dat schommelt tussen 27 % en 36 %!
De neoliberale logica van sociale uitsluiting laat aan het stadsbestuur maar drie keuzes over: mixen, wegjagen of afbreken. Mixen, dat wil zeggen 'gevaarlijke bevolkingsconcentraties' zoveel mogelijk vermijden en verstrooien. Dat mixen is de strategie die het stadsbestuur nu toepast in Antwerpen-Noord om te vermijden dat zij die het niet goed hebben de handen in elkaar slaan en zich verzetten tegen hun onderdrukkers. Wegjagen en afbreken is de strategie die wordt gebruikt in de Kievitwijk: in plaats terug ruimte te maken voor een leefbare wijk met veel sociale activiteiten, wil het Antwerps stadsbestuur deze wijk saneren en laten degenereren door haar om te bouwen tot een kantorencentrum met exclusieve winkels en dure lofts. En dat terwijl in Antwerpen meer dan 12 % van de kantoorruimte leeg staat!
Waar vroeger het Switelhotel stond, komt nu een blits 18 verdiepingen hoog kantorencomplex met 1700 ondergrondse parkeerplaatsen, dat onder andere de nieuwe hoofdzetel van de multinational Alcatel zal worden. De 'collateral damage' dat 22 huizen in de Van Immerseelstraat moeten gesloopt worden om de verkeersdoorstroom draaglijk te houden, neemt het stadsbestuur er zonder problemen bij. Ook de Zoo maakt zich in de Ommeganckstraat schuldig aan dezelfde praktijk: daar moeten 31 huizen wijken voor nieuwe dierengevangenissen. Dat deze plannen - afgestemd op de behoeften van kapitalisten en de hebzuchtige grillen van vastgoedmakelaars - niet ten goede zullen komen aan de leefbaarheid van en aan het sociale leven in de buurt, spreekt voor zich.
Symbool voor de veranderingen die de wijk ondergaat, is de nu al twee jaar aanslepende leegstand van het oud Dominicanenklooster tussen de Ploegstraat en de Provinciestraat. In 2001 gingen de Dominicanen er weg, en nu is het klooster pas verkocht aan de Regie der Gebouwen van de Vlaamse Overheid. We vermoeden dat dit monument ook op de slooplijst is komen te staan, om plaats te maken voor nog meer kantoorgebouwen. Dat daarmee een ongelooflijk vat vol sociale mogelijkheden wordt lekgeslagen, is voor het stadsbestuur blijkbaar van geen tel.
Om het tij te keren, heeft de Antwerpse kern van de anarchistische bond de leegstand van dit grote kloostergebouw gestopt. De bouw van het kantorencomplex op de ruïnes van het Switelhotel gaan we naar alle waarschijnlijkheid niet meer kunnen tegenhouden. Daarom besloten wij om door een kraak en bezetting van het kloostergebouw een dam op te werpen tegen de nakende verdringing en uiteindelijke vernietiging van de Kievitwijk. Voor ons zijn blitse kantoorgebouwen en commerciële luxecentra geen stimulansen voor een leefbare en sociale bruisende wijk. De bezetting van dit kloostergebouw is niet alleen een bescheiden eigenhandige en autonome oplossing van het tekort aan goedkope woningnen, maar schept vooral tal van mogelijkheden om de wijk terug zuurstof in te blazen. Tegenover de grijsheid van de plannen van het stadsbestuur, plaatsen wij een bruisend sociaal buurthuis waar ruimte is voor allerlei buurtactiviteiten en initiatieven. Daarom vragen wij de buurtorganisaties, sociale netwerken en individuen om het buurthuis te ondersteunen en actief mee uit te bouwen. Wij dachten alvast aan een weggeefwinkel waar de kapitalistische geldeconomie wordt doorbroken; aan volxkeukens waar we samen koken voor elkaar en voor anderen; aan een infotheek waar je allemaal lekker tegendraadse informatie kan uitlenen; aan een buurtcafé waar mensen elkaar terug kunnen ontmoeten in onze steriele maatschappij,... Bruisende creativiteit tegenover staal en beton.
Voor ons gaat deze kraak en de opbouw van dit buurthuis als een dam tegen het oprukkend Kantoorland hand in hand met onze sociale strijd voor een anarchistische samenleving. Daarom baseren wij onze werking op anarchistische principes zoals zelfbeheer en basisdemocratie.
Samen met de Kievitwijk gaan wij in het verzet. Een vrijgevochten dam tegen oprukkend Kantoorland en verstikkend stadsbestuur.
Juni 2004
Het Anarchistisch Buurthuis 't Kievitje bevindt zich in de Ploegstraat 26, 2018 Antwerpen.
Het Anarchistisch Buurthuis 't Kievitje hanteert het systeem van open brieven als communicatiemiddel naar pers en overheden toe. In die open brieven staat normaal gezien genoeg informatie voor een degelijk inhoudelijk artikel. Voor eventuele verdere informatie of vragen kan contact opgenomen worden met de Antwerpse kern van de Anarchistische Bond via het mailadres bondantwerpen@zelfbeheer.be
Deze open brief wordt verspreid in verschillende talen.
|